İndirilebilen ve indirilemeyen giderler nelerdir?

İndirilebilen ve indirilemeyen giderler nelerdir? Bu yazımızda bundan detaylı olarak bahsedeceğiz.

Azerbaycan Cumhuriyeti Vergi Kanununun X. Bölümünün 109. Maddesine Göre Gelirden indirilemeyen giderler hariç, diğer tüm zorunlu ödemeler gelirden indirilebilir. Tüm harcamalar belgelerle gerekçelendirilmeli ve onaylanmalıdır.

İndirilemeyen giderler nelerdir?

Ticari olmayan faaliyetlerle ilgili giderlerin gelirden düşülmesine izin verilmez.
Çalışanların eğlence ve yemek giderleri ile barınma ve diğer sosyal giderleri gelirden düşülemez.
Girişimcilik faaliyeti eğlence veya sosyal nitelikte olan mükellefin giderlerinin bu faaliyet kapsamında gerçekleşmesi durumunda sırasıyla eğlence ve sosyal giderler gelirden mahsup edilir.
Kişinin kişisel tüketimine veya ücret almasına ilişkin harcamaları (Maaş kartı satın alınması nedeniyle yapılan harcamalar hariç) gelirden düşülmez.
Fiili iş gezisi giderlerinin icra makamınca belirlenen normu aşan kısmı gelirden mahsup edilmez.
Yazar kasa çeki veya makbuzu, malların (hizmetler, işler) satın alınması sırasında yapılan masrafları teyit eden bir belge olarak kabul edilmez.
Emtia dışı işlemler çerçevesinde alınan belgeler, giderlerin gelirden indirildiğini teyit eden belgeler olarak kabul edilmez ve sağlanan malların (hizmet, yapım işleri) değeri gelirden mahsup edilir.

Gelirden düşülen giderler nelerdir?

Gelirden faiz kesintisine sınırlama

Faizin ilgili olduğu dönemde aynı para birimindeki dış borçlar için karşılıklı olarak bağımlı kişilerin birbirlerine ödedikleri faizin fiili tutarı, Merkez Bankası tarafından bankalararası kredilere ilişkin yayımlanan ortalama faiz düzeyinin 125 %'sini aşmamalıdır. Azerbaycan Cumhuriyeti'nde kredi ihalelerinde veya ihalelerin yapılmaması durumunda şartlı olarak gelirden kesinti yapılır.

Yurt dışından alınan borçların (yabancı bankalar veya kredi kuruluşları tarafından ihraç edilen tahviller ile dövizde işlem gören tahviller hariç) mükellefin net sermayesinin iki katından fazla olması durumunda, borcun bu tutardan fazla olan kısmına hesaplanacak faiz, net sermayenin iki katının gelirden kesilmesine izin verilmez. Bu hükümler yurt içinde yerleşik bankalar ve kredi kuruluşları hakkında uygulanmaz.

Kötü ve şüpheli borçlar

Vergi mükellefinin şüpheli alacak tutarını kanunla güvence altına alınan gelirden düşme hakkı nasıldır?

Vergi Kanunu'na göre, şüpheli alacakların tutarı aşağıdaki durumlarda gelirden düşülebilir:

Önceki girişimcilik faaliyetinden elde edilen brüt gelire mal temini, hizmet sunumu ve işlerin yapılmasıyla ilgili gelirin dahil edilmesi halinde
Şüpheli alacak tutarının vergi mükellefinin muhasebe defterlerinde şüpheli alacak olarak yazılması durumunda

Kötü borç, talep süresi dolmuş borçları, borcun geri ödenmesi talebinin mahkemece reddedildiği borçları ifade eder.

Bankacılık faaliyetlerini yürüten bankalar ve çeşitli kredi kuruluşları mevzuatla sağlanmaktadır. kurallara göre varlıkların sınıflandırması dikkate alınarak oluşturulan özel yedekler vergilendirme amacıyla gelirden kesinti yapma hakkına sahiptir.

Sigorta fonlarını rezerve etmek için yapılan tahsisler

Azerbaycan Cumhuriyeti mevzuatının belirlediği normlar, sigorta faaliyetleriyle uğraşan tüzel kişilerin gelirlerinden yedek sigorta fonlarına ayrılan tutarların kesilmesi hakkını sağlamaktadır.

Bilimsel araştırma, proje-araştırma ve deneysel inşaat işleri için yapılan harcamalar

Gelir elde etmek amacıyla yapılan bilimsel araştırma, proje-araştırma ve deneysel-inşaat işleri için yapılan harcamalar (sabit varlıkların satın alınması ve inşası için harcanan fonlar ile sermaye niteliğindeki diğer tutarlar hariç) gelirden mahsup edilir. .

Amortisman kesintileri ve amortismana tabi varlıklar için gelirden düşülen tutarlar

Vergi Kanunu'nun 99'uncu maddesinde tanımlanan girişimci ve girişimci olmayan faaliyetlerde kullanılan sabit kıymetlere ilişkin amortisman kesintileri gelirden mahsup edilir.

Araziler, sanat eserleri, nadir mimari ve tarihi eserlere sahip bina ve yapılar ile amortismana tabi olmayan diğer varlıklar amortismana tabi tutulmaz:

bilimsel araştırma, öğretim ve uygulama amacıyla dolaplarda ve laboratuvarlarda kullanılan ekipman, modeller, numuneler, sergiler, çalışan ve çalışmayan modeller ve diğer görsel yardımcılar;
verimli hayvanlar;
hayvanat bahçelerinde ve diğer kurumlarda hayvan dünyası sergileri;
operasyonel süreye ulaşmayan çok yıllık ekimler;
film fonları, kütüphane fonları, müze varlıkları (sergiler), sahne dekorları;
kullanılabilir olmaları durumunda tamamen amortismana tabi sabit varlıklar;
korunan sabit varlıklar;
kamu kullanımına yönelik otoyollar;
ortak park ekipmanları;
operasyonel olmayan depolamadaki sabit varlıklar.

Amortisman oranları aşağıdaki şekilde tanımlanır:

arazi iyileştirme, binalar, inşaatlar ve tesisler için aktifleştirilmiş maliyetler - 7 %'ye kadar;
makine ve ekipmanlar - 20%'ye kadar;
yüksek teknolojili bilgi işlem ekipmanlarında - 25%'ye kadar;
araçlar – 25%'ye kadar;
çalışan hayvanlar – 20%'ye kadar;
doğal kaynakların çıkarılması ve jeolojik araştırma çalışmaları için hazırlık çalışmaları için yapılan harcamalar - 25 %'ye kadar;
maddi olmayan varlıklar - faydalı ömrü bilinmeyenler ve faydalı ömrü bilinenler için, yıl cinsinden faydalı ömürle orantılı tutarlarda olmak üzere 10 %'ye kadar;
diğer sabit varlıklar - 20%'ye kadar;

Belirlenen amortisman normlarına 2 katsayı uygulanarak mikro girişimci kuruluşların amortisman kesintileri;

Küçük işletmeler, belirlenen amortisman normlarına 1,5 faktör uygulayarak amortisman kesintilerini gelirden düşme hakkına sahiptir.

Bina, tesis ve yapılara ait amortisman kesintileri her bina için ayrı ayrı yapılır.

Amortisman hesaplaması amacıyla, sabit kıymetlerin vergi yılı sonundaki kalıntı değeri aşağıdaki tutardan oluşur (sıfırdan düşük değil):

Sabit kıymetin bir önceki yıl sonundaki kalıntı değerine, cari yılda alınan sabit kıymetin değeri ile cari yılda tamir giderlerinin limiti aşan kısmı eklenir. fonların kalıntı değeri düşülür. Amortisman hesaplamasında, sabit kıymetin yeniden değerlemesinden kaynaklanan artış, sabit kıymetin vergi yılı sonundaki kalıntı değerine eklenmez.

Bir sabit kıymetin sağlanmasından elde edilen tutarın o sabit kıymetin kalıntı değerinden fazla olması durumunda ortaya çıkan fark gelire dahil edilir.

Yıl sonunda sabit kıymetlerin kalıntı değeri 500 manattan veya başlangıç değerinin yüzde 5'inden az ise kalan değer tutarı gelirden mahsup edilir.

Sabit kıymetin sağlanmasından elde edilen tutarın, o sabit kıymetin kalıntı değerinden az olması durumunda ortaya çıkan fark, gelirden mahsup edilir.

Devlet bütçesinin yatırım giderlerinden kamu teşebbüslerine ayrılan fonlar pahasına satın alınan veya kurulan varlıkların hesaplanan amortismanının yalnızca yüzde 40'ı gelirden mahsup ediliyor.

Onarım masraflarının gelirden düşülmesi

Gelirden kesilmesi gereken bakım giderlerinin miktarı her yıl belirli bir yüzdeyle sınırlıdır.

İnşaat ve tesisler, binalar, arazi iyileştirme ile ilgili aktifleştirilmiş giderler - Yıl sonunda kalan değerin 2 %'si
makine ve teçhizat – yıl sonundaki kalıntı değerin 5 %’si
yüksek teknolojilerin ürünü olan bilgi işlem ekipmanında - yıl sonunda 5 % kalıntı değeri
Araçlar – Yıl sonunda kalan değerin 5 %'si
diğer sabit varlıklar - 3 % yıl sonu kalıntı değeri
Amortismana tabi olmayan sabit varlıklar - Yıl sonundaki kalıntı değerin 0 %'si

Gerçek onarım gideri tutarının yukarıda belirtilen eşik değerden az olması durumunda, gerçek onarım gideri tutarı gelirden düşülür.

Sigorta primlerinin gelirden kesilmesi

Sigortalı ve mükerrer sigortalıların ödediği sigorta primleri aşağıdaki haller dışında gelirden mahsup edilir.

Çalışanların yararına maddi hasar sigortası için hesaplanan tutarlar

Yabancı sigorta şirketleriyle imzalanan hayat sigortası sözleşmelerinin sigorta primleri

Gerçek kişiler tarafından, AR sigortacıları ile en az 3 yıllık bir süre için akdedilen ve ödemeyi sağlayan sigorta sözleşmeleri (emeklilik sigortası ve hayat tasarruf sigortasına ilişkin) temelinde vergiye tabi gelirlerinin yüzde 50'sinden fazla olmayan bir oranda hesaplanıp ödenir. sigorta sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl sonra yapılan sigorta ödemelerinde sigorta primi, vergilendirme amacıyla o kişinin gelirinden mahsup edilir.

Kişinin maaşlı çalışması nedeniyle elde ettiği gelirden kesilen emeklilik sigortası ve hayat tasarruf sigortası primleri, ancak banka aracılığıyla sigortacının banka hesabına ödenmesi durumunda kesinti yapılır.

Jeolojik araştırma ve doğal kaynakların çıkarılmasına yönelik hazırlık çalışmaları için yapılan harcamalar

Jeolojik araştırma ve doğal kaynakların çıkarılmasına yönelik hazırlık çalışmaları için yapılan harcamalar (25 %'ye kadar) brüt gelirden amortisman kesintisi olarak düşülür.

Bu madde, vergi mükellefinin jeolojik araştırma yapmak ve doğal kaynakları işletme veya işleme hakkını elde etmek amacıyla gayri maddi duran varlıklar üzerinden yaptığı harcamalara da uygulanır.

Maddi olmayan duran varlıklara yapılan harcamalar

Bir tüzel kişi ve gerçek kişinin ekonomik faaliyette bir yıldan fazla kullandığı maddi olmayan varlıklar için yapılan harcamalar maddi olmayan duran varlıklara aittir.

Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin harcamalar (faydalı ömür bilinmiyorsa 10 %'ye kadar, faydalı ömür bilinmiyorsa yıl cinsinden faydalı ömürle orantılı olarak) amortisman kesintisi olarak gelirden düşülür.

Vergi mükellefinin vergiye tabi gelirinin hesaplanması sırasında maddi olmayan duran varlıkların üretimi veya satın alınması için katlanılan giderler gelirden düşülmüşse, bu giderler itfa edilmiş maddi olmayan duran varlığın değerine dahil edilmez.

Gelirden kesintiye ilişkin sınırlamalar

Aşağıdaki faiz, vergi, para cezası ve mali yaptırımlar gelirden indirilemez:

AR topraklarında veya diğer eyaletlerde ödenen gelir vergisi veya gelir üzerinden hesaplanan diğer vergiler
Vergi Kanunu uyarınca hesaplanan faiz, idari para cezası ve mali yaptırımlar

Mülkiyetin sunumundan kaynaklanan hasarlar

Gerçek kişinin mülk sağlanmasından kaynaklanan kaybı (hükümden elde edilen gelir vergiden muaf tutulan mülk veya ekonomik faaliyet için kullanılan mülk hariç), böyle bir mülk. Oluşan zararın o yıl içinde telafi edilememesi halinde, üç yıla kadar süren bir sonraki döneme devredilir ve söz konusu malın elden çıkarılmasından elde edilen gelirle telafi edilir.

Zararın iletilmesi

İşletme giderlerinin gelirden indirilmesine izin verilen kısmı, geliri aşan kısmı, beş yıla kadar süren bir sonraki döneme devredilir ve bir fark belirlenmeksizin o yılların kârlarından telafi edilir. yıllarla sınırlıdır.

Girişimcilik faaliyetinden elde edilen gelirlerden indirilmesine izin verilen giderlerin toplam geliri aşan kısmı diğer gelirlerden mahsup edilemez ancak genel tazminat karşılığında üç yıla kadar süren bir sonraki döneme devredilebilir. Gelecek dönemlerde girişimcilik faaliyetlerinden elde edilen gelir.

Mükellefin gelir vergisi mükellefi olduğu dönemde oluşan zararlar ile tahmini onarım giderleri ve amortisman oranlarından daha düşük bir oran uygulanması nedeniyle oluşan ve gelecek yıllara devredilen tutarlar, gelecek yılın gelirinin gideri.

Macis Danışmanlık Şirket olarak hem bireysel girişimci hem de tüzel kişilik olarak faaliyet göstermek isteyen işletme sahiplerine bir takım hizmetler sunmaktayız. Şirketimiz yıllardır iş ortaklarına her iki şekilde iş kurma, muhasebe hizmetleri, denetim ve hukuki süreç hizmetleri sunmaktadır. Bize Ulaşın İşletmenizin ihtiyaç duyduğu tüm muhasebe, finans ve hukuki hizmetleri alın.